CẢNH BÁO THẢM HỌA VỀ SỨC KHỎE DO BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Đăng ngày 8/20/2022 2:24:04 PM
Một nghiên cứu mới công bố ngày 8-8-2022 cho thấy các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, nắng nóng, hạn hán làm trầm trọng hơn nhiều bệnh truyền nhiễm ở người, như sốt rét, tả…
Nhóm nghiên cứu từ 2 trường ĐH Hawaii và ĐH Wisconsin-Madison (đều ở Mỹ) đã xem xét mối tương quan giữa 375 bệnh truyền nhiễm được biết đến và biến đổi khí hậu.
Kết quả cho thấy có đến 218 bệnh trở nên tồi tệ hơn bởi các hiện tượng thời tiết cực đoan liên quan biến đổi khí hậu. Tăng phát thải khí nhà kính là thủ phạm trực tiếp.
Xem xét 10 dạng hiểm họa khí hậu nhạy cảm với khí nhà kính (lũ lụt, hạn hán, bão, nắng nóng…), các nhà khoa học đã xác định 1.006 con đường mà dịch bệnh từ virus, vi khuẩn, nấm, động - thực vật các loại… có thể bị kích hoạt.
Nhóm nghiên cứu cũng chỉ ra các nhóm nguyên nhân chính: Hiểm họa khí hậu mang mầm bệnh đến gần con người và đưa con người đến gần mầm bệnh; tác nhân gây bệnh được tăng cường, như nắng nóng buộc virus "chịu nhiệt" phải mạnh hơn, tăng độc lực, gây sốt cao hơn; con người bị suy yếu bởi hiểm họa khí hậu do căng thẳng, phải di tản nên suy dinh dưỡng, mất vệ sinh, không được tiếp cận y tế…
AP dẫn lời ông Jonathan Patz, Giám đốc Viện Y tế toàn cầu thuộc Trường ĐH Wisconsin-Madison và là đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: "Nếu khí hậu đang thay đổi, nguy cơ mắc những bệnh này đang thay đổi". Ông Patz nói thêm nên xem những căn bệnh này như "triệu chứng của một trái đất bị bệnh".
Trong khi đó, ông Carlos del Rio, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm của Trường Đại Học Emory (Mỹ), kêu gọi thế giới cần ưu tiên ứng phó biến đổi khí hậu và cùng nhau làm việc để ngăn chặn nguy cơ xảy ra thảm họa sức khỏe do biến đổi khí hậu.
Diễn biến dịch bệnh Việt Nam đang ngày càng phức tạp hơn
Trong khoảng chục năm trở lại đây, ở Việt Nam tình hình dịch bệnh cũng gia tăng và diễn biến phức tạp hơn.
PGS. TS. Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Quản lý môi trường Y tế (Bộ Y tế) cho biết, có sự liên quan mật thiết giữa một số bệnh dịch phát hiện trên người và các tác động của biến đổi khí hậu trong thời gian gần đây. Trong đó, nổi cộm là các bệnh truyền nhiễm, thiếu chất dinh dưỡng, căng thẳng, bệnh do nhiệt độ tăng cao...
Còn theo PGS.TS Nguyễn Huy Nga, Nguyên Cục trưởng Cục Quản lý Môi trường Y tế (Bộ Y tế), các dịch bệnh như sốt xuất huyết, tay chân miệng đều do ô nhiễm vệ sinh môi trường. Ngoài ra, việc nguồn nước bị ô nhiễm, nhiệt độ tăng, nước biển dâng cao, lượng mưa thay đổi, tạo điều kiện cho vi trùng, vi khuẩn phát triển, muỗi gia tăng khiến cho bệnh sốt xuất huyết, sốt rét cũng tăng cao. Việc ô nhiễm nguồn nước khiến cho dịch bệnh đường tiêu hóa bùng phát. Ô nhiễm khí hậu, khói bụi khiến cho các bệnh về phổi như lao, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hen không ngừng gia tăng.
Một nghiên cứu về gánh nặng về tăng nhiệt độ đối với con người đã được thực hiện tại Đà Nẵng trong 10 năm cũng cho thấy, hiện tượng sóng nhiệt gia tăng với số ngày nắng nóng trên 35 độ C đã tác động tiêu cực đến sức khỏe con người đặc biệt là cư dân đô thị. Các loại bệnh như: mất ngủ, ăn uống kém, da khô, nóng, khó thở, chóng mặt, nhức đầu ở người dân ghi nhận ngày một nhiều hơn. Nhiệt độ tăng tác động trực tiếp đến những người lao động ngoài trời, làm giảm năng suất công việc, khiến người lao động mất tập trung, tai nạn nghề nghiệp tăng.
Trước thực trạng trên, Việt Nam đang nỗ lực triển khai các kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu, cảnh báo các nguy cơ, tăng khả năng ứng phó với thiên tai thảm họa, để giảm thiểu tối đa ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến sức khỏe cộng đồng nói riêng và nền kinh tế nói chung.